|
|
witaaj na portalu mArTy.. =] peace
|
W temacie tym chciałbym usystematyzować informacje na temat hotelów jakie znajdowały się w Orzyszu. Z posiadanych przeze mnie materiałów wynika, że było ich 6:
Königlicher Hof
Hohenzollern
Kaiserhof
Cruegers / Schuchmann / Deutches Haus
Budda
Treiber (?)
Prośba techniczna – proszę o powstrzymanie się od pisania postów przez pierwszą godzinę od momentu umieszczenia pierwszego postu, żebym mógł zachować właściwą kolejność
Wędrówkę po orzyskich hotelach rozpoczniemy od południa miasta, gdzie na rogu Bahnofstraße (dziś ul. Kolejowa) i Bronsartstraße (obecnie ul. Wojska Polskiego) znajdował się hotel „Königlicher Hof”. Jego właścicielem był Gustav Metzdorf. W czasie IWŚ został w znacznym stopniu uszkodzony. Fasada budynku została zmieniona po renowacji – zlikwidowano szczytowe zaokrąglenia i zdobienia, umieszczono dodatkową nazwę hotelu.
Kierujemy się w stronę centrum miasta i napotykamy hotel i kawiarnię „Hohenzollern”, który znajdował się na rogu Bronsartstraße (dziś ul. Wojska Polskiego) i Lagerstraße (obecnie ul. Wyzwolenia). W budynku tym wcześniej znajdowała się kawiarnia Kronen (Kronen Cafe) i restauracja z winiarnią.
Idziemy dalej w stronę centrum miasteczka. Pierwszy z hoteli jaki mijamy to „Kaiserhof”. Znajdował się na Markplatz (dziś ul. Rynek) pod numerem 12, łączył się od swojej lewej strony z budynkiem dzisiejszego sklepu spożywczego „Siódemka”. Obecnie w tym miejscu jest mały park. Hotel prowadził Richard Zielinski.
Następnie po przejściu kilkunastu metrów dochodzimy do budynku kolejnego hotelu. Znajdował się na Markplatz (dziś ul. Rynek) pod numerem 8. Powstał w 1900 r. w ramach rozbudowy znajdującego się w tym miejscu hotelu „Cruegers”. Przed IWŚ i parę lat po jej zakończeniu hotel nazywał się „Schuchmann”. Później nazwa została zmieniona na „Deutches Haus”. Właścicielem był Arthur Drost. W 1928 r. budynek przeszedł renowację. Do przełomu lat 80/90 XX wieku zachowała się część budynku, w której znajdowała się restauracja „Jezioranka”.
Przemierzamy Lyckerstraße i kierujemy się w stronę Aryssee (Jeziora Orzysz), gdzie znajdował się dom zdrojowy „Budda”. Historię jego powstania opisał Wojciech Kujawski w książce „Śniardwy. Szlak wodny / Ein Wasserweg”:
Podobnie jak w innych okolicznych miastach, w drugiej połowie XIX wieku w Orzyszu tworzyły się liczne stowarzyszenia. Bractwo strzeleckie powstało tu w 1876 r., po czym na potrzeby swoich spotkań postanowiło wznieść nad jeziorem Orzysz strzelnicę zwaną „Budda”, powiększoną później o pokoje gościnne. Z biegiem lat lokal „Budda” rozwijał się i od 1895 r. otrzymał rangę kurortu. Gdy władze miasta kupiły w 1909 r. las miejski i etablissement [lokal rozrywkowy - przypisek mój], zdecydowały o dobudowaniu w kolejnych latach budynku restauracyjnego. W położonym malowniczo w lesie miejskim nad brzegiem jeziora kurhausie „Budda” goście mieli do wyboru leśne spacery, kąpiel na plaży, wędkowanie, plac tenisowy, i przejażdżki łodzią motorową po jeziorze Orzysz.
Dom zdrojowy „Budda” znajdował się na terenie dzisiejszego Wojskowego Domu Wypoczynkowego, w budynku obecnie zwanym kawiarnia „Anna”. Został zbudowany w 1910 r. w miejscu innego budynku. Do 1937 r. był w posiadaniu miasta, a następnie w 1938 r. orzyski magistrat oddał go w dzierżawę. Ostatnim dzierżawcą był Willy Tetzlaf. Na terenie „Buddy” znajdowała się restauracja, hotel oraz kąpielisko. Dysponował dwoma pokojami 2-osobowymi oraz trzema pokojami 1-osobowymi. Dzienny pobyt kosztował 4.50 RM. Tutaj odbywały się m. in. festyny, koncerty i przedstawienia teatralne.
Hotel „Treiber”
Największa zagadka. Jedyna wzmianka o nim, na którą natrafiłem to artykuł p.t.: „280. rocznica nadania praw miejskich”, pochodzący z magazynu samorządowego miasta i gminy Orzysz - „Biuletyn Informacyjny” nr 2 (47) z marca 2005 r., napisany przez historyka z tutejszego liceum. Oprócz tego, że autor artykułu wymienia jedynie, że hotel o takiej nazwie znajdował się w Orzyszu, nie udało mi się odnaleźć jakichkolwiek informacji czy też zdjęć. Być może nazwa ta nie funkcjonowała zbyt długo i po prostu została zmieniona (np. wraz ze zmianą właściciela) na inną. Może na wymienioną już wcześniej?
Hej! Fajne opracowanie, miło się czyta. W księdze adresowej z 1934 roku są wymienione 4 z tych miejsc, Budda (właściciel E. Godziewski) znajduje się w kategorii reatauracja. Nie spotkałem się nigdzie z ostatnią z wymienionych przez Ciebie lokalizacji.
Spis obiektów noclegowych o randze hoteli z 1928 r. wymienia tylko 2 miejsca w Orzyszu.
Jak wnioskuję z Twoich postów budynki nr 3 i 4 (wg przywołanej kolejności) nie istnieją. A co z pozostałymi?
Dzięki pucior za kolejne informacje. Co do "Buddy" to by się zgadzało - pokoje hotelowe powstały w momencie, kiedy dzierżawcą został wspomniany wcześniej Willy Tetzlaf (1938 r.). Do tego czasu, a więc również w czasie druku książki adresowej (1934 r.), była tu jedynie restauracja.
Niestety do dzisiaj przetrwał jedynie budynek byłej "Buddy". Pozostałe uległy zniszczeniu w różnym okresie ubiegłego wieku. Jeden z uzytkowników portalu nk podaje, iż budynek po hotelu "Königlicher Hof" dotrwał do lat 60-tych XX wieku. Znajdowało się tu kasyno wojskowe.
Na rogu Wojska Polskiego i Kolejowej było kasyno wojskowe, które jeszcze było, o ile pamiętam w latach 60 a później ze względu na ruch czołgów jeżdżących tą trasą ze stacji do koszar rozsypało się.
W książce telefonicznej wydanej w lutym 1941 r. (stan abonentów z 15 stycznia 1941 r.) również wyszczególnione są jedynie 4 hotele (te same, co w książce adresowej z 1934 r.). Żadnej informacji o miejscach hotelowych w "Buddzie".
Jedyne wytłumaczenie jakie przychodzi mi do głowy - cały teren, na którym znajdował się dom zdrojowy "Budda", miał miano kurortu. Możliwe więc, że miejsca noclegowe nie były ogólnodostepne. Byc może były utrzymywane jedynie dla wąskiej grupy kuracjuszy i dlatego nie wykazywano ich w książkach adresowych/telefonicznych?
Pozwolę sobie trochę uzupełnić, głównie graficznie.
Jeśli chodzi o hotel Königlicher Hof, to uścislając - bo w owym czasie w Orzyszu było co najmniej dwóch Gustavów Metzdorfów - jego właścicielem był junior, podczas gdy senior posiadał Restaurant zum Feldschlösschen przy Johannisburger Straße.
Gdzie można obejrzeć książki adresowe, których fragmenty są wyżej?
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plfotoexpress.opx.pl
|
|
| Cytat |
A jakoĹź uczyÄ majÄ
nie umiejÄ
c sami? MuszÄ
pewnie nadĹoĹźyÄ kazania baĹniami. Jan Kochanowski (1530-1584), Zgoda
Filozofia jest zdrowym rozsÄ
dkiem w wyjĹciowym garniturze.
Haurit aquam cribo, qui discere vult sine libro - sitem czerpie wodÄ, kto chce uczyÄ siÄ bez ksiÄ
Ĺźek.
A kiedy strzyĹźesz owieczki, opowiadaj im bajeczki. Jan Sztaudynger
I w nieszczÄĹciu zachowuj spokĂłj umysĹu. Horacy (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 p. n. e)
|
|
