|
|
witaaj na portalu mArTy.. =] peace
|
Z powodu braku miejsca na kolejne pochówki oraz ze względów sanitarnych na przełomie XVIII/XIX wieku zamknięto cmentarz przykościelny w centrum miasta. Nowy założono daleko za miastem. Pełni on swoją funkcję do dzisiaj.
Pierwszą osobą pochowaną na nowym cmentarzu ewangelickim był Gottfried Bork. Został pochowany 20 sierpnia 1801 roku.
Po 1945 roku cmentarz ewangelicki przemianowano na katolicki. Od tego czasu stał się miejscem ostatniego spoczynku nowych mieszkańców miasta...... A co ze starymi mieszkańcami?.....
Niech myślą przewodnią tego tematu będą słowa umieszczone na pamiątkowym kamieniu znajdującym się na cmentarzu wojennym.
„Pamiętajmy o tych którzy przed 1945 r. w Ełku żyli i tu zmarli”
Zapraszam do wklejania zdjęć starych grobów z cmentarza komunalnego w Ełku.
Znalezione przeze mnie mogiły sprzed 1945 roku
Może powstawiajcie też groby zasłużonych osób związanych z Ełkiem, które mieszkały tu po 1945 r. Zwłaszcza, że chyba cały czas są tam chowani nowi zmarli.
Zastanawia mnie cały czas tajemniczy kopiec z krzyżem widoczny na ostatnim zdjęciu. Może jest to coś w rodzaju ossuarium. Może kopiec zawiera ekshumowane z cmentarza szczątki ludzi zmarłych przed 1945 rokiem?
W książce p. Roberta Klimowicza przeczytałem, że w Ełku został pochowany Karol Leonard Velthusen (więcej o nim w wątku Pomniki w Ełku). Zmarł w 1892 r. i prawdopodobnie został pochowany na cmentarzu ewangelickim. Trudno powiedzieć czy jego grób zachował się do dziś. Możliwe, że nie doczekał się naszych czasów gdyż pogrzeb odbył się ponad 100 lat temu…
Gdzieś w internecie przeczytałem, że na cmentarzu pochowany jest również Bruno Rathke (pastor ewangelicki, aktywny po stronie niemieckiej podczas plebiscytu) i podobno jego mogiła zachowała się do dziś. Mam zdjęcie przedstawiające kondukt żałobny, który odbył się 27 kwietnia 1935 r.
Znany jest mi jeszcze jeden grób „starych mieszkańców Ełku” Znajduje się on w jednej z alejek nagrobków żołnierskich. Pochowani są w nim dwaj bracia Werner i Horst Schnell. Pierwszy przeżył ledwie 3 lata drugi nie miał nawet roku. Co do zachowania grobu Velthusena czy Rathke’go (bardzo nieprzychylnego polakom) to nie słyszałem/nie widziałem. Zapewne zostały zniszczone jak i większość nagrobków po wojnie. Same nie wyparowały. Niestety takie były czasy.
Jedyny znany mi widok cmentarza (oprócz widoku na cmentarz wojenny) pochodzi z I wojny światowej.
Zapewne zostały zniszczone jak i większość nagrobków po wojnie. Same nie wyparowały. Niestety takie były czasy.
Jeszcze kilka lat temu, przy płocie od strony rzeki było (być może jeszcze jest) gruzowisko na którym widziałem kilka połamanych krzyży
Jeszcze kilka lat temu, przy płocie od strony rzeki było (być może jeszcze jest) gruzowisko na którym widziałem kilka połamanych krzyży
Też to widziałem, ale krzyży nie pamiętam (żelaznych?). Było natomiast pełno lastryko podobnych części nagrobków. Wyglądały raczej na powojenne i pochodziły pewnie z przeróbek nagrobków na nowe bądź z ich likwidacji.
Pod koniec lat 60. na cmentarzu spoczęli mój dziadek i babcia. Wtedy pochówki odbywały się w części po prawej stronie ulicy Cmentarnej (patrząc od dzisiejszego Kauflandu w kierunku torów. Były tam nieliczne stare nagrobki. Pamiętam jednak, że wtedy w części cmentarza po lewej stronie, od głównej bramy (dziś ul. Targowa) mniej więcej do kaplicy były stare groby, wówczas zaniedbane i zarośnięte, prawie niedostępne. Wydaje mi się, że zaczęto je likwidować pod koniec lat 70. i tę część cmentarza przeznaczono wtedy na nowe pochówki. Dość łatwo ustalić, kiedy to się stało po datach na nowych nagrobkach.
1. Grób pastora Bruno Rathke'go znajduje się na cmentarzu po prawej stronie ul. Cmentarnej i jest utrzymywany przez kogoś.
2. Główną aleję cmentarza tworzył szereg kaplic rodowych, które zostały po wojnie zbeszczeczczone ( przez otwarte drzwi widoczne były rozbite sarkofag i trumny cynowe} a potem rozebrane.
3. Po wojnie zmarłych grzebano w części: od 2 bramy w kierunku torów oraz tam gdzie były wolne miejsca.
4. Jak zginie śnieg zrobię zdjęcia grobu B. Rathke'go oraz grobu pewnego profesora (tak napisane jest na pomniku), którego nazwiska nie pamiętam - i zamieszczę na tym forum.
Czyli z dawnych kaplic na terenie ełckiej nekropolii pozostała jedynie kaplica Kuczyńskich?
Tak.
Wspomniany wyżej grób Wernera i Horsta Schnell'a oraz kaplica Kuczyńskich.
Gdzieś w internecie przeczytałem, że na cmentarzu pochowany jest również Bruno Rathke (pastor ewangelicki, aktywny po stronie niemieckiej podczas plebiscytu) i podobno jego mogiła zachowała się do dziś.
Dzięki BzJ za fotki. Możesz podać lokalizację? A drugi grób o którym pisał freeman znalazłeś?
Możesz podać lokalizację? A drugi grób o którym pisał freeman znalazłeś?
Wybiorę się tam przy okazji jeszcze raz i podam sektor, w którym się znajduję ten grób, bo na chwile obecna ciężko jest mi wytłumaczyć dokładniejsza lokalizację. A grobu, o którym pisał freeman nie udało mi się odnaleźć...
Mogiła znajduję się w sektorze G. Fotka pokazuje dokładniejsze umiejscowienie
pzdr
Dzięki za dokładną lokalizację. Udało mi się odnaleźć bez problemu. Zastanawiam się nad układem alejek na "starym" cmentarzu. Sądząc po położeniu tej mogiły względem pozostałych (odwrócona o 180 stopni) alejka pierwotnie mogła znajdować się tuż przy niej, a więc w miejscu gdzie dzisiaj są rzędy mogił.
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plfotoexpress.opx.pl
|
|
| Cytat |
A jakoĹź uczyÄ majÄ
nie umiejÄ
c sami? MuszÄ
pewnie nadĹoĹźyÄ kazania baĹniami. Jan Kochanowski (1530-1584), Zgoda
Filozofia jest zdrowym rozsÄ
dkiem w wyjĹciowym garniturze.
Haurit aquam cribo, qui discere vult sine libro - sitem czerpie wodÄ, kto chce uczyÄ siÄ bez ksiÄ
Ĺźek.
A kiedy strzyĹźesz owieczki, opowiadaj im bajeczki. Jan Sztaudynger
I w nieszczÄĹciu zachowuj spokĂłj umysĹu. Horacy (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 p. n. e)
|
|
