|
|
witaaj na portalu mArTy.. =] peace
|
Pozbierajmy co¶ o naszej poczcie ! Z którego roku pochodzi budynek ? wiem ¿e pierwotnie budynek wygl±da³ inaczej i zosta³ przebudowany , widzia³em gdzie¶ ,kiedy¶ tak± pocztówkê ale moja skleroza jest wielka. Mo¿e macie jakie¶ inne zdjêcia , pocztówki , informacje? Pomiñmy tylko info o wspó³czesnej pracy poczty
Starszego zdjêcia nie mam.
To ju¿ by³o gdzie¶ wklejone ale nic nie szkodzi.
Mówi±c o detalach architektury - zwróæcie uwagê na drzwi.
Agula bardzo fajna fajna fota - pierwszy raz widzê niesamowity ruch przy tej poczcie . Przeski to w³a¶nie u Ciebie widzia³em t± fote starej poczty - dzrzwi faktycznie masywne.
Jeszcze jedna fotka poczty z 1930 r. - to te¿ powtórka.
Warto zastanowiæ siê, czy ten pó¼niejszy budynek to nowy obiekt, czy tylko rozbudowa?
S± jakie¶ materia³y historyczne?
Moim zdaniem, to rozbudowa budynku na d³ugo¶æ z lewej strony i przebudowa piêtra z dachem. Dlaczego? Zachowane okna parteru, okna piêtra i dach inne (mo¿e by³ po¿ar?).
Rozbudowa z lewej, bo zachowane zosta³o jedno z drzew przy prawym szczycie budynku.
Dobudowali ryzalit wej¶ciowy z attyk±, du¿y gzyms wieñcz±cy z podwy¿szonym czterospadowym dachem, pozbijali dekoracje i otynkowali ¶ciany ... i z pruskiego domku powsta³a modernistyczna architektura
A mo¿e by³o inaczej...
S± jakie¶ materia³y historyczne?
monografia poczty autorstwa Ernsta Vogelsang'a
Die Post im Kreise Mohrungen: E. Beitr. zur Geschichte d. Post in Ostpreussen (Prussia-Schriftenreihe)
by Ernst Vogelsang
Marku daj co¶ wiêcej o monografii poczty. Poni¿ej fota chyba grubo lata 60-te.
O mor±skiej poczcie (za Vogelsangiem):
W roku 1800 Mor±g le¿a³ na trasach Poczty jad±cej i extrapoczty (Fahrpost i Extrapost) Pr. Mark-Saalfeld-Mohrungen-Liebstadt-Guttstadt (Przezmark-Zalewo-Mor±g-Mi³akowo-Dobre Miasto). W 1812 poczta kursowa³a na linii Mohrungen-Pr.Mark i Mohrungen-Osterode.
W 1832 dwa razy w tygodniu odbywaly sie kursy w kierunku Pr.Mark-Saalfeld-Mohrungen-Liebstadt do Guttstadt i odwrotnie. Oplata za list do Berlina o wadze 3/4 Lota wynosila 9 srebrnych groszy.
W 1843 poczta kursowa³a cztery razy w tygodniu od Pr. Holland przez Mohrungen do Osterode, a od Mohrungen do Liebstadt trzy razy w tygodniu.
W 1847 zawieszono pocztê osobow± (Personenpost) miedzy Pr.Holland i Mohrungen oraz Mohrungen i Hohenstein (Olsztynek), a w zamian ustanowiono Personenpost Pr.Holland-Hohenstein.
Jeszcze jedna fotka starej poczty oraz jeden z ostatnich wojennych stempli mor±skich. (styczeñ 1945)
.... Oplata za list do Berlina o wadze 3/4 Lota wynosila 9 srebrnych groszy.
....
To musia³o byæ sporo kasy , skoro w 1846 roku robotnik przy budowie kana³u Oberlandzkiego otrzymywa³ za dzieñ pracy do 14 srebrnych groszy , przy czym wyzywienie kosztowa³o do 7 silbergroschy.
To ja z innej beczki. Fragment mapy pocztowej z 1904 roku. Urz±d II stopnia.
Za mapy.eksploracja.pl
Vogelsang - c.d.:
Personenposten s³u¿y³y do transportu osób i przesy³ek pocztowych, wykorzystywa³y na ogó³ dwuzaprzêgowy wóz pocztowy. Kariolposten, na ogó³ jednozaprzêgowe, zabiera³y przesy³ki pocztowe i zast±pi³y poczty konne lub wozowe, nie przewo¿±ce pasa¿erów. Je¶li by³o miejsce, to pasa¿erowie mogli byæ zabrani, ale siedzieli na ko¼le obok pocztyliona.
W styczniu 1848 w urzêdowych pismach og³oszono rozszerzenie Kariolpost miêdzy Marienwerder i Mohrungen do Liebstadt, lecz do koñca roku nie dosz³o do wykonania tego zamiaru.
Od 1849 kursowa³a Fahrpost od Pr. Holland (Pas³êk) przez Mohrungen do Neidenburg (Nidzica) co drugi dzieñ, za¶ miedzy Marienwerder i Mohrungen trzy razy w tygodniu.
Od 1850 miêdzy Mohrungen a Saalfeld kursowala Personenpost, ktora zatrzymywa³a siê w gospodzie (Gastahaus) Zölp w Maldeuten (Ma³dyty) i mog³a tam takze zabieraæ pasa¿erów.
W maju 1851 zawieszono pocztê miêdzy Mohrungen a Saalfed, wprowadzono natomiast kursy dzienne Personenpost miêdzy Maldeuten a Mohrungen - z Mohrungen o 8.30, a z Maldeuten o 13.30. Podró¿ trwa³a 2 godziny.
We wtorki, czwartki soboty i niedziele jechala takze Personenpost z Mohrungen do Osterode i z powrotem - z Mohrungen o 7.00, za¶ z Osterode o 14.00.
Tak¿e od maja 1851 we wtorek, czwartek i sobotê kursowa³a poczta goñców (Botenpost) miêdzy Liebstadt (Mi³akowo) a Mohrungen - z Mohrungen o 16.00, a z Liebstadt o 4.30, jednak kursy te zawieszono w sierpniu.
Nowo zalozona Personenpost miêdzy Mohrungen a Wormditten (Orneta) wesz³a w miejsce Botenpost do Liebstadt. Jazda trwa³a 4,5 godz., a wyjazdy odbywa³y siê z Mohrungen o 5.00 - przyjazd w Wormditten o 9.30; z Wormditten o 11.45 - przyjazd do Mohrungen o 16.30.
W sierpniu 1851 zmieniono kursy Personenpost do Osterode w niedziele, wtorki, czwartki i soboty - z Mohrungen o 14.30, z Osterode o 8.30. Takze codzienna Personenpost jechala teraz z Mohrungen o 11.00 do Maldeuten, a o 14.45 z powrotem. Kiedy zim± okaza³o siê, ¿e pora wyjazdu Personenpost do Maldeuten jest zbyt pó¼na, prze³o¿ono j± na 10.30.
(...)
Wyjazd Personenpost na trasie Mohrungen-Maldeuten - z Mohrungen codzienie o 14.00, z Maldeuten codziennieo 11.45 - zostal wraz z Botenpost zawieszony w momencie otwarcia Ostbahn, a w zamian uruchomiono Personenpost dwa razy dziennie z Mohrungen o 6.00 i 17.00, a z Maldeuten o 6.50 i 20.00. Podró¿ trwa³a 2 godz. Wyjazd Personenpost na trasie Mohrungen-Osterode we wtorki, czwartki i soboty: z Mohrungen o 17.30, przyjazd do Osterode o 22.15; z Osterode o 5.00 - przyjazd do Mohrungen 10.00. W tym czasie transport odbywal sie przez Locken.
(...)
Z biegiem lat zmienia³y siê te¿ rozk³ady jazdy Personenpost na trasach Mohrungen-Wormditt i Mohrungen-Maldeuten - odpowiednio ze zmianami rozkladow jazdy Ostbahn.
Z 1863 zobaczyc mozna rozklad jazdy Kariolpost do Locken: z Mohrungen o 7.50 w Locken o 10.05; z Locken o 13.30 w Mohrungen o 15.45.
W 1864 zawieszono kursy Personenpost do Wormditten, a w zamian uruchomiono codzienn± Personenpost do Liebstadt. (...)
Klasunia informacje Zastanawia mnie czy wewn±trz pozosta³o jakie¶ przedwojene wyposa¿enie.
Z Vogelasnga - c.d.:
W latach 80. XIX wieku budynek pocztowy znajdowa³ siê w czynszowej kamienicy na wschodniej stronie Marltplatz - tam, gdzie potem mie¶ci³a siê kawiarnia Kaisera. Jednak¿e pomieszczenia sta³y siê zbyt ma³e, wiêc Reichpost zaczê³a planowaæ otworzenie nowego domu pocztowego, mo¿liwie blisko dworca nowego odcinka kolejowego Allenstein-Mohrungen-Güldenboden (Olsztyn-Mor±g-Bogaczewo), który znajdowa³ siê na terenie maj±tku Geßlersheim. Jednak¿e wynik³y trudno¶ci z zakupem terenu pod dworzec, wiêc wybudowano go (dworzec) oko³o 900 metrów na zachód od maj±tku Geßlersheim. Jednocze¶nie baumeister (mistrz budowlany), gutbesitzer(posiadacz ziemski) i Posthalter Rekittke za³o¿y³ na swym terenie przy nowej Poststraße nowy urz±d pocztowy, który wynaj±³ dla Reichpost. Zmiana lokalizacji budynku dworcowego wp³ynê³a na dwukrotne zwiêkszenie jego odleg³o¶ci od poczty ni¿ planowano na poczatku.
Po I wojnie ¶wiatowej Reichpost kupi³a budynek pocztowy i poszerzy³a go o drewniany barak, a¿ na prze³omie 1928/29 przeprowadzono zakrojon± na szerok± skalê przebudowê, odpowiadaj±c± zwiêkszonym wymaganiom. Budynek powiêkszy³ siê dwukrotnie. Z przodu znajdowa³y siê dwa wej¶cia: po lewej by³ hall ze skrytkami (Schließfächer) i aparatami telefonicznymi na monety oraz wej¶ciem do sali z okienkami przyjêæ i wydawania listów, pieniêdzy i paczek. Tam te¿ znajdowa³y siê dwa sto³y (kancelaryjne) z krzes³ami dla klientów oraz kabina do po³±czeñ miêdzymiastowych. Prawym wej¶ciem mo¿na by³o dostaæ siê do s³u¿bowego gabinetu kierownika poczty, do pokoi biurowych, kasy g³ównej, do oddzia³u sortowania listów, pokoju listonszów oraz do placówki z gazetami. Na pierwszym piêtrze znajdowa³o siê mieszkanie kierownika i komórka miêdzymiastowa z sal± wyborcz±, pokój s³u¿bowy dla kontrolerów przewodów (telegraficznych?) miejscowych i okolicznych. W piwnicy znajdowa³ siê pokój narzêdziowy i dzienny dla grupy budowlanej telegrafów oraz dwa pomieszczenia ³azienkowe i toaletowe, kot³ownia ogrzewania, magazyn i piwnica z kablami. Miêdzy drzwiami wej¶ciowym na pocztê, we wg³êbieniu umieszczono skrzynkê pocztow±.
Placówka telegraficzna i miêdzymiastowa (Fernamt)
W 1862 roku w Mor±gu otwarto placówkê telegraficzn± z ograniczon± s³u¿b± dzienn±. Sze¶æ lat pó¼niej (1868) przydzielono jej kod (identyfikacyjny rejonu op³atowego) - nr 1250. W mor±skim telegrafie by³y dwa aparaty Morsa, a od 1893 dwa aparaty stukaj±ce (Klopfer-Aparate) z bezpo¶rednim po³±czeniem/wezwaniem do Królewca: (-.-/-.../--.) i Olsztyna: (.-/.-..)
Od 1884 w zwi±zku z wzrastaj±cym nap³ywem telegramów placówka dzia³a³a ca³odziennie, za¶ od 1896 ca³odziennie bez przerw w dni powszednie i z ograniczonym czasem w niedziele i ¶wiêta. Rok pó¼niej nast±pi³o otwarcie kolejowej stacji telegraficznej (Eisenbahn-Telegrafenstation) dla u¿ytkowników prywatnych z pe³nym czasem s³u¿bowym.
Od 24 wrze¶nia 1900 roku Mor±g mia³ ju¿ telefoniczn± centralê miêdzymiastow±. Zwyk³a trzyminutowa rozmowa kosztowa³a: do: Georgenthal (Jurki), Groß Gottwalde, Groß Hermenau, Hagenau (Chojnik), Horn (¯abi Róg), Liebstadt (Mi³akowo), Maldeuten (Ma³dyty), Osterode (Ostróda), Pr. Holland (Pas³êk), Saalfeld (Zalewo) i Sonneborn (S³onecznik) - 20 fenigów, do: Olsztyna, Elbl±ga - 25 fenigów, do: Braunsberg (Braniewo), Danzig (Gdañsk), Heiligenbeil (dzi¶ Mamonowo w obw. kaliningr.), , Königsberg (Kaliningrad/Królewiec): 50 pf., do: Bromberg (Bydgoszcz), Gumbinnen (G±bin, dzi¶ Gusiew w obw. kaliningr.), Insterburg (Czerniachowsk, obw. kalining.), Memel (K³ajpeda na Litwie), Posen (Poznañ), Ragnit (Ragenta/Nieman w obw. kalining.), Tilsit (Tyl¿a/Sowieck w obw. kalining.): 100 pf.
Centrala obs³ugiwana by³a rêcznie, od 1925 roku mia³a dwa stanowiska, potem trzy, a ostatecznie cztery, bo przybywa³o aparatów prywatnych (domowych).
Dziêki TAP za cytaty ze Zród³a. Co to znaczy gdy siê ma swobodny dostêp do nich (zróde³). To znaczy gdy siê zna niemiecki i ma ksi±¿ki.
Mniej teraz wiemy o historii powojennej Poczty.
Od pani Gra¿yny Chlebowicz fotka z oko³o po³owy lat 50-tych.
Pani Gra¿yna z koleg± spaceruj± Ogrodow± (a mo¿e to by³a Bohaterów Stalingradu wtedy?)
Czy s³up elektryczny nad prawym ramieniem p. Gra¿yny to ten sam, co dzisiaj? Na zdjêciu wygl±da na drewniany.
TAP dziêki za konkretn± lekcje pocztowej historii
Patrz±c na ostatnia fotke od Przeskiego to niedaleko musia³a byæ lodziarnia
Marti, lody serwowano wtedy w Kormoranie. Firmy PSS.
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plfotoexpress.opx.pl
|
|
| Cytat |
A jakoż uczyć mają nie umiejąc sami? Muszą pewnie nadłożyć kazania baśniami. Jan Kochanowski (1530-1584), Zgoda
Filozofia jest zdrowym rozsądkiem w wyjściowym garniturze.
Haurit aquam cribo, qui discere vult sine libro - sitem czerpie wodę, kto chce uczyć się bez książek.
A kiedy strzyżesz owieczki, opowiadaj im bajeczki. Jan Sztaudynger
I w nieszczęściu zachowuj spokój umysłu. Horacy (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 p. n. e)
|
|
