|
witaaj na portalu mArTy.. =] peace
|
Skrzy¿owanie ulic Pomorskiej i 11 listopada/Jagie³³y przedstawiam widok z czterech stron – robiê to w kontek¶cie poszukiwanej Cafe Tannenberg.
Widok od strony obecnej Biedronki w kierunku Gimnazjum nr 1 (t³umaczenie podpisu - widok na ulicê pocztow±)(lata 30/40)
Widok z przeciwnej strony, od obecnego ronda w stronê Biedronki (Langereihe – przedwojenna nazwa ul. Jagie³³y)(1906r)
Widok od strony ratusza (t³. oryg. napisu- okolice hotelu Victoria)(1906)
oraz drugi z napisem Ulica Polska(1910r)
Widok z przeciwnej strony (w stronê ratusza napis okolice Hotelu Victoria)(1906r)
A oto widok z wnêtrza kawiarni – trzeba zwróciæ uwagê na wielko¶æ okien – nie mogê znale¼æ budynku z takimi oknami
Nie mo¿esz bo za wczesne fotki Andrew. Tannenberg caffe i strasse powsta³a dopiero gdzies w 30 -latach najwczesniej przeciez.
Odno¶nie drugiej fotki od Andrzeja- na budynku po lewej szyld "E. Wiedwald Schmiedemeister" (mistrz kowalski ?) i resztki nagrobka na cmentarzu, pewnie chodzi o tê sam± osobê:
¦ledztwo w toku :) przedstawiam wspomnienia by³ego mieszkañca z podró¿y sentymentalnej po Mor±gu w latach 80ych
„Kiedy ukazuje siê miasto, nasz± uwagê zwracaj± zatopione ³±ki mor±skie. Pompy, które wcze¶niej je osusza³y ju¿ nie pracuj±. Bezpo¶rednio wje¿d¿amy do miasta ulic± Pomorsk± (Tannenbergstrasse). Ju¿ z daleka widoczny jest ratusz w ca³ej swej okaza³o¶ci. Niestety wolna przestrzeñ rozci±ga siê tam , gdzie wcze¶niej sta³y Cafe Tannenberg oraz Theege. W ogóle zniknê³y wszystkie domy z po³udniowo-wschodniej strony rynku.”
Przedstawiam jeszcze jedn± widokówkê wnêtrza naszej Cafe Tannenberg – niby taka sama jak kilka postów wy¿ej – ale posiada inny opis z którego wynika ze w³a¶cicielem kawiarni by³ Walter Haase
Lokalizacja restauracji zaczyna byæ prawdziw± enigm±. Widok z okna przedstawia fragment jakiego¶ jeziora, rozlewiska? Z drugiej strony mamy obrazki osuszonego jeziora z widocznymi piêknymi ³±kami. Moje pytanie do speców od historii Mor±ga - w jakich latach jezioro by³o osuszone i do jakiego stopnia? Z drugiej strony wiemy, ¿e restauracja by³a jeszcze w roku 1945. Czy kto¶ wie kiedy by³a zbudowana? Teraz z kolei ten opis osoby odwiedzaj±cej Mor±g po latach. Restauracja musia³a byæ wiêc gdzie¶ na linii dzisiejszej Pomorskiej. Napiszê dzisiaj do archiwisty powiatu Mohrungen i zapytam siê o dok³adn± lokalizacjê bo spaæ ju¿ nie mogê.
Wed³ug mnie lokalizacja "Cafe Tanenberg" jest zgodna z adresem Hotelu Viktoria, czyli dzisiejszy "Zag³oba" (pod ró¿nymi nazwami;-) W³a¶cicielem obu by³ restaurator Walter Haase ok. 1940 roku. Jako ciekawostkê podam ¿e mia³ on jeszcze jeszcze jeden lokal na Pomorskiej "Pod skokiem zaj±ca".
Zostaje jeszcze do wyja¶nienia ten akwen wodny widoczny przez okna restauracji. Z relacji wizytuj±cego Mor±g wiemy, ¿e ³±ki by³y zalane i domy¶la³ on siê, ¿e pompy ju¿ nie pracowa³y. My domy¶lamy siê a raczej wiemy, ¿e pracowa³y one do stycznia 1945. Na niektórych zdjêciach widzimy przepiêkne ³±ki. Mo¿e jednak by³o kawa³ek akwenu, pozosta³o¶ci po dawnym jeziorze i to by³o widaæ z okien restauracji? Napisa³em to Wolfganga Warnata, archiwisty Kreisgemeinschaft Mohrungen. Nie chodzi tak bardzo o restauracje jak o nawi±zanie kontaktu. Niechc±co wys³a³em list do Stanów, do znanego genaloga Freda Hoffmana. Zdziwi³ siê co nie co ale przeprosi³em go za pomy³kê.
Na mapie z 1930 niewielkie lustro wodne jest widoczne we wschodniej czê¶ci dawnego jeziora, przy drodze do Raju. Reszta to ³±ki. Znane zdjêcia hotelu Victoria wydaj± siê byæ du¿o wcze¶niejsze ni¿ lata 40. Byæ mo¿e hotel zosta³ przebudowany i utworzono eleganck± kawiarniê w zwi±zku z powstaniem jednostki wojskowej w Mor±gu.
Tu jest taki ciekawy budynek. Tu¿ przy murach. Byæ mo¿e pasuj±cy jako Cafe Tannenberg
To przy murach to jest inny hotel "Dom Niemiecki",mia³ innego w³a¶ciciela ni¿ Hotel Victoria. Naprzeciwko to sklep wielobran¿owy nale¿±cy do rodziny Tege.
To sie wszystko kupy nie trzyma! Na zdjêciu z wnêtrza kawiarni przez okno widaæ wodê, ale widaæ te¿, po prawej stronie jakie¶ du¿e wzniesienie. Albo tam sie teren wznosi do góry, czyli jakis pagórek jest albo to ¶ciana drzew jakich¶. Niczego takiego w krajobrazie tej czê¶ci Mor±ga nie by³o. Nad wod± widac te¿ jakis budynek... M³yn czy cholera wie co?
coraz bardziej zaczynam siê przekonywac do tego, ¿e ta kawiarnia na zdjêciu to mo¿e i Tannenberg ale nie w Mor±gu
W zasadzie mieli¶my tu dwa identyczne zdjêcia wnêtrza restauracji ale chyba trochê inne podpisy na nich. Na drugim by³o nazwisko w³a¶ciciela. Wszystko wiêc siê zgadza poza ... kas± czy tym widokiem z okien restauracji. Zagadka? - jak najbardziej. Ciekawy jestem co na to p. Henryk?
Nie s±dzê, by by³o to inne miasto. Autorem zdjêæ by³ mor±ski fotograf czasów "adolfinizmu" Karl Neubar. We wnêtrzu jest sporo detali mówi±cych kto by³ w³a¶cicielem. Wklejam zbli¿enie okien restauracji, co kto wypatrzy to jego Za oknami moim zdaniem s± ³±ki Jeziora Mor±skiego, a po lewej co¶ jak dach?
Poszed³em jeszcze raz do zbli¿enia, które zrobi³em i umie¶ci³em jaki¶ czas temu na "Mor±g sprzed 1945 - nieznane zdjêcia". Zasugerowany uwagami Anrepa spojrza³em nowym okien na zbli¿enie i ... radzê Ci Robert zrobiæ to samo. To nie jest jezioro tylko dachy pobliskich domów. Co¶ tam jeszcze widaæ ale to nie jest "wielka woda" tylko jakie¶ zabudowania, drzewa. Przedziwna fa³szywa perspektywa, jaka¶ fata morgana. To jest nasz ukochany Mohrungen!
Zdjêcie od p. Henryka Pruszyñskiego. Co Wy my¶licie?
To ten sam budynek co na poprzednich fotografiach - to nie mo¿e byæ Cafe Tannenberg - nie pasuj± okna. Chyba ¿e budynek zosta³ przebudowany (fotka z roku 1938), albo okna wychodzi³y z drugiej strony.
Mi siê wydaje ¿e to Cafe Tannenberg móg³ mie¶ciæ siê w którym¶ z tych budynków. Oczywi¶cie mogê siê myliæ.
Znalezione na allegro, pokolorowana wersja wcze¶niejszych zdjêæ.
Zdjêcie jest oczywi¶cie od Henryka Pruszkowskiego a nie Prusiñskiego. Przepraszam za b³±d. Wg tego co on wie to restauracja by³a w budynku oznaczonym literk± x. By³a tam jeszcze dobudówka i byæ mo¿e, ¿e tam mie¶ci³a siê restauracja. Rok 1938 i jest to ju¿ jest nowy budynek (stary znamy z pocztówek i zdjêæ) ale nadal jest to hotel o tej samej nazwie (Victoria) Wg mnie restauracja mog³a siê mie¶ciæ w g³ównym budynku ale na piêtrze. St±d ten widok na ³±ki. Na lewo od dêbu jest pewien prze¶wit z widokiem na rozlewisko. Byæ mo¿e, ¿e to widzimy przez okna restauracji?
Mi siê wydaje ¿e to Cafe Tannenberg móg³ mie¶ciæ siê w którym¶ z tych budynków. Oczywi¶cie mogê siê myliæ. Budynki, które zaznaczy³e¶ to: -przedwojenny sklep braci Tege -zamek krzy¿acki.
W³a¶nie rozmawia³em z W³odkiem i on zwróci³ mi uwagê na fakt, ¿e takie du¿e okna, bardzo przecie¿ nietypowe, by³y w budynku po³o¿onym przy ulicy Pomorskiej. Czy teraz "kumacie"? Czy kto¶ ma zdjêcie starej "Ig³y" na Pomorskiej?
Czego¶ zabrak³o w moim poprzednim po¶cie. Logiki. Chodzi o to, ¿e budynek starej "Ig³y" mia³ takie okna. W³odek rozmawia³ z t± sam± osob±, która mieszka³a w pobli¿u (Pomorska 16 ze starego dokumentu PUR-u) i ona mówi³a o eleganckim wje¼dzie i ogródku. Jako ma³y ch³opiec widzia³a ta osoba wnêtrze du¿ej, wtedy pustej sali i jakie¶ kolumny. Do tego du¿ego pomieszczenia czy te¿ sali wiod³y schody(ki). Pasuje jak ula³. By³a te¿ dobudówka, która sta³a frontem do ulicy Kujawskiej czyli ca³o¶æ by³a w kszta³cie litery L. W³odek ma zdjêcie pokazuj±ce ten fragment Pomorskiej ale nie widaæ na nim, niestety, okien. Bêdzie przeskanowane i umieszcze je w tym w±tku.
Specjali¶ci od przedwojennej historii miasta - jaki jest werdykt? Gdzie by³a restauracja? Z ksi±¿ki telefonicznej wynika jasno, ¿e dla hotelu Victoria i restauracji jest ten sam adres, ten sam w³a¶ciciel i ten sam numer telefonu. Ciekawe jest, ¿e pod tym samym adresem jest te¿ Dom Niemiecki? Anrep, zmi³uj siê nad nami i rzeknij chodzia¿ s³owo lub dwa, please ...
....Z ksi±¿ki telefonicznej wynika jasno, ¿e dla hotelu Victoria i restauracji jest ten sam adres, ten sam w³a¶ciciel i ten sam numer telefonu. ...
Inaczej ju¿ chyba nie da rady a niepasujace okna od wewnatrz mog³y byæ przebudowane w jakim¶ innym czasie.
Fotka lotnicza mówi nam jednak, ¿e na tym miejscu kiedy¶, po roku 1930 wybudowano wiêkszy budynek w którym by³ hotel i by³a równie¿ restauracja. Okna mog³y byæ zmienione po zrobieniu tego zdjêcia. Jest wprawdzie informacja, ¿e jest to zdjêcie z roku 1938 ale nie ma na tym zdjêciu jeszcze zabudowy dzsiejszej Pu³askiego i Ogrodowej. Mo¿e jest to jednak trochê wcze¶niejsza fotka? Chyba, ¿e postêp w zabudowie tych wspomianych ulic by³ tak ogromny, ¿e wybudowano pomiêdzy zrobieniem tego zdjêcia tj rokiem 1938 a rokiem 1944 wszystkie domy. Oko³o 6 lat, kto wie? Pod tym samym numerem by³ te¿ Dom Niemiecki, równie¿ hotel, tel 233, nale¿±cy do Emila Kordatzkiego.
Ma³e sprostowanie do mego poprzedniego postu. Wiemy tylko, ¿e w miejsce starego hotelu wybudowany nowy ale rok kiedy to siê sta³o jest nieznany. Ja napisa³em, ¿e sta³o siê to po roku 1930. Budynek móg³ byæ przecie¿ zbudowany wcze¶niej. Zak³adam równie¿, ¿e to co widaæ na zdjêciu to budynek hotelu a wiêc i restauracji ale tak doprawdy to nie mam dok³adnym map Mohrungen i nie wiem gdzie by³ adres Tannenberg 30? Przyjmuje po prostu zdroworozs±dkowe ale nie naukowe za³o¿enie, ¿e nowy hotel powsta³ na miejscu starego a ten by³ dok³adnie na koñcu Polskiego Przedmie¶cia i dok³adnie tam widzimy ten du¿y budynek ze zdjêcia lotniczego. Ma sens, nie ma sensu?
Ma Ja bêdê nudny ale uparty Bez strza³ek na jeziorko
Specjali¶ci od przedwojennej historii miasta - jaki jest werdykt? Gdzie by³a restauracja? Z ksi±¿ki telefonicznej wynika jasno, ¿e dla hotelu Victoria i restauracji jest ten sam adres, ten sam w³a¶ciciel i ten sam numer telefonu. Ciekawe jest, ¿e pod tym samym adresem jest te¿ Dom Niemiecki? Anrep, zmi³uj siê nad nami i rzeknij chodzia¿ s³owo lub dwa, please ...
Dom Niemiecki nie by³ pod tym samym adresem co hotel Victoria. By³y one pod innymi numerami. Dom Niemiecki by³ "na górce" na pocz±tku ulicy (przedwojennej, bo dzisiejsza zaczyna siê znacznie ni¿ej, za rondem).
Wiem, ¿e nic nie wiem ...
Mo¿e zatytu³ujemy ten temat "Kawiarnie i hotele starego Mor±ga" ? Niezale¿nie wsadzam tu zdjêcie jakiej¶ restauracji. Dosta³em je bez opisu. Jest to zdjêcie z p³ytki PAN znanej wiêkszo¶ci z Was z pewno¶ci±. My¶lê, ¿e by³a ona po³o¿ona zupe³nie blisko Tannenberg ale to tylko moje gdybanie. Czy kto¶ mo¿e dodaæ opis?
Ja za oknem widzê Ratusz...
Teraz nam tylko zdjêcia kamieniczki gdzie mie¶ci³a siê ta kawiarenka czy knajpka brakuje. Grube mia³ gdzie¶ tam "s³odk± dziurkê" czyli cukierniê?
To nie knajpa - to Bank
No ³adnie, bank z przytulnymi, kawiarnianymi stolikami. Dobrze, ¿e wiemy jak wygl±da³a restauarcja. Pozory myl±.
a niby bank prowincjalny hehehe
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plfotoexpress.opx.pl
|
|
Cytat |
A jakoż uczyć mają nie umiejąc sami? Muszą pewnie nadłożyć kazania baśniami. Jan Kochanowski (1530-1584), Zgoda Filozofia jest zdrowym rozsądkiem w wyjściowym garniturze. Haurit aquam cribo, qui discere vult sine libro - sitem czerpie wodę, kto chce uczyć się bez książek. A kiedy strzyżesz owieczki, opowiadaj im bajeczki. Jan Sztaudynger I w nieszczęściu zachowuj spokój umysłu. Horacy (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 p. n. e)
|
|